Isabel Zendal

Isabel Zendal Gómez pertsona oso garrantzitsua izan zen mundu honetan. 1771 ko otsailaren 26an jaio zen, Órdenesen, La Coruñan, eta 19. mendean hil zen, Pueblan, Mexikon. Isabel erizaina izan zen eta gaztelaniaz eta galizieraz hitz egiten zuen. Haren gurasoak, Jacobo Zendal deitzen zen aita, eta ama, María Gómez. Seme bat eduki zuen,  eta Benito Zendal deitzen zen.

Isabel, 20 urte zituela, La Coruñako Karitateko Ospitalean hasi zen lanean, Teresa Herrerak sortutako ospitalean. Laguntzaile izaten hasi zen, eta gero, errektoretzarekin jarraitu zuen. Bera izan zen Erreal Txertoaren Filantropia Espedizioan bidaiatu zuen bakarra, Karlos IV.a erregeak asmatutako proiektua, baztanga-txertoa Espainiako Amerikako eta Asiako probintzietara ekartzea zuen helburu.

Oso garrantzitsua izan zen Isabelen lana, txerto esanguratsua Ameriketara eraman zuelako,  baztangaren birusa ez zabaltzeko mundutik, eta horrela izan zen.

Egunkarietan esaten dute, orain dela gutxi, inauguratu zutela ospitale bat Hospital Enfermera Isabel Zendal izenarekin, eta hau orain dela aste bat izan da, hau da, 2020.ko abenduaren 1ean. Isabel Díaz Ayuso, Pablo Casado y José Luis Martínez Almeida jarri zioten izena Madrileko hospitalari, hor egon zena 1973ko urriko 2tik.

Nik ez dut ezagutzen emakume hau, zeren eta orain dela asko jaio zen eta orain dela asko hil zen. Gainera, normalean, gure garaikoak besterik ez  ditut ezagutzen, baina hitz egiten badugu edozein lekutan historiari buruz, orduan bai hitz egiten dugu hildakoei buruz. Nire iritziz, emakume honen bizitza, uste dut oso gogorra izan zela, leku askotatik bidaiatu behar zuelako banatzen baztangaren txertoa, inor ez gaixotzeko.